Eczeem is een huidaandoening waar je veel last van kunt hebben. Afhankelijk van de oorzaak van je eczeem, kan het weggaan en wegblijven of heb je er langdurig en zonder reden last van.
Eczeem komt in veel verschillende vormen voor. Wanneer je eczeem hebt, herken je dit meestal aan de rode (jeukende) plekken op je huid. Eczeem kan vochtig beginnen, met blaasjes op de huid. Later is de huid droog, met schilfers.
Als je twijfelt of je last hebt van eczeem, neem dan contact op met je huisarts of dermatoloog.
Wat is eczeem?
Met eczeem wordt vaak de soort constitutioneel eczeem bedoeld, dit is de meest voorkomende soort. Er zijn ook nog veel andere soorten eczeem. Maar wat is eczeem en waar herken je het aan?
Kenmerken van eczeem:
- Jeuk
- Rode plekken
- Schilfers
- Droge huid
Afhankelijk van de soort eczeem die je hebt, kun je ook nog andere symptomen hebben zoals: een craquelé huid of blaasjes.
Soorten eczeem
De meest voorkomende soort eczeem is constitutioneel eczeem (ook wel atopisch eczeem). Deze soort heeft de standaard eczeem symptomen zonder duidelijke oorzaak.
Andere soorten hebben wel een duidelijke oorzaak. Bijvoorbeeld contacteczeem, hierbij reageer je heftig op een bepaalde stof waarmee je in aanraking komt.
Lees verder over de verschillende soorten eczeem.
Oorzaak van eczeem
Voor de meest voorkomende soort eczeem (constitutioneel eczeem) is er geen directe algemene oorzaak. Wel zijn er voor iedere persoon met eczeem bepaalde triggers die het kunnen verergeren.
Specifieke soorten eczeem kunnen wel een duidelijke oorzaak hebben. Allergisch contacteczeem wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door een overgevoeligheids- of allergische reactie op een bepaalde stof die je hebt aangeraakt.
De oorzaak of triggers
Om je eczeem goed te kunnen behandelen, is het belangrijk om de oorzaak en de triggers die je eczeem verergeren zo goed mogelijk in beeld te krijgen. Bij contacteczeem wordt de oorzaak vaak geïdentificeerd aan de hand van een plaktest.
Je persoonlijke triggers kun je identificeren door bijvoorbeeld specifieke voedingsmiddelen, ruwe kledingstoffen en andere dingen stuk voor stuk te vermijden om te kijken of het eczeem verbetert.
Symptomen van eczeem
De typische symptomen van eczeem komen bij vrijwel alle vormen van deze huidaandoening overeen. Dit zijn jeuk, een droge huid, rode plekken en schilfers. Naast deze symptomen zijn er nog meer klachten die kunnen ontstaan door bijvoorbeeld krabben of andere factoren:
- Jeuk
- Rode plekken
- Droge huid
- Schilfers
- Bultjes
- Krabwondjes
- Pijn
- Korstjes
- Kloofjes
- Verdikte huid
- Blaasjes
Bij eczeem is de huidbarrière verstoord, waardoor de huid minder goed vocht kan vasthouden. De huid droogt sneller uit en irriterende of schadelijke stoffen kunnen er gemakkelijker in doordringen. Het gevolg: een droge, jeukende en vaak schilferige huid, die moeilijk uit zichzelf herstelt.
Krabben: een vicieuze cirkel van jeuk
De vicieuze cirkel van krabben en jeuk is vaak de oorzaak van veel van de symptomen zoals wondjes, korstjes en een verdikte huid. Daarom is vaak het belangrijkste advies van artsen en dermatologen: niet krabben. Helaas is dit ook het moeilijkste wat er is. Veel mensen met (constitutioneel) eczeem kunnen de krabneiging niet onderdrukken of krabben onbewust.
Krabben kan wondjes geven die zich ontwikkelen tot korstjes. Krab je deze korstjes er weer af, dan is er een grotere kans dat je littekens krijgt. Ook blaasjes ontwikkelen zich vaak tot korstjes. Wanneer je langdurig last hebt van eczeem (meestal bij constitutioneel eczeem), kan je huid verdikken en kunnen huidlijnen grover worden.
Eczeem behandelen
Voor eczeem zijn er verschillende behandelopties. Is de oorzaak makkelijk weg te nemen zoals bij contacteczeem? Dan is het herstel relatief snel en voorspoedig, wel zul je altijd overgevoelig blijven voor de stof waar je op reageert. Bij constitutioneel eczeem is een volledige genezing niet mogelijk en zul je iedere opleving van het eczeem weer moeten behandelen.
Afhankelijk van de ernst van het eczeem kan de behandeling variëren. In de meeste gevallen bestaat de behandeling uit een hormoonzalf die je smeert samen met een basiszalf. De basiszalf helpt je kwetsbare eczeemhuid verzorgen en hydrateren. Naast de basiszalf die een arts adviseert, kun je ook een verzorgende crème gebruiken die beter bij jouw situatie past.
Een hormoonzalf helpt je eczeem te kalmeren. Hierdoor trekt het vaak langzaam weg. Hormoonzalven zijn er in verschillende sterktes en worden altijd voorgeschreven door je huisarts of dermatoloog. Vaak begin je met een zwakke hormoonzalf.
Eczeemzalf of eczeemcrème
Door het vochtverlies is de huid minder goed beschermt tegen bacteriën. De huid kan sneller beschadigd raken én gaan jeuken.
Met een zalf of crème leg je een beschermlaagje op deze gevoelige huid. Het beschermlaagje helpt de vochtbalans herstellen en de huid sterker worden.
Eczeemcrèmes en eczeemzalf zonder hormonen:
- DerMel eczeemzalf is gemaakt met zuivere honing en helpt krabwondjes sneller genezen.
- Eczema Care eczeemcrème helpt eczeemklachten te verlichten en opvlammingen te voorkomen.
- AT14 Skincare is milde verzorging voor je huid, zonder irriterende stoffen en zonder parfum.
Aanvullende behandeling bij ernstig eczeem
Heb je ernstig eczeem? Dan kun je een sterkere hormoonzalf voorgeschreven krijgen. Ook kun je jouw huid beschermen en opflikkeringen voorkomen met speciale verbandkleding. Voorbeelden van verbandkleding zijn DermaSilk of Binamed. Dit kan de huisarts ook al voorschrijven, zoals vastgelegd in de NHG-richtlijn van 2025.
Tools die je helpen bij constitutioneel eczeem
Als je constitutioneel eczeem hebt, krijg je veel informatie van diverse kanten. Om alles makkelijker, overzichtelijker en eenduidig te maken, heeft het NCEP samen met professionals de Eczeemwijzer ontwikkeld. Hierin vind je:
- Eenduidige informatie voor patiënten en artsen
- Smeerschema’s voor hormoonzalven, ook om af te bouwen
- Zalfje de game voor kinderen
- Een handige app
Als sponsor van het NCEP vinden we dit een prachtig initiatief en hopen we dat de Eczeemwijzer ook jou kan helpen!
Meer lezen:
